Terwijl de moderne mens denkt dat de toekomst voor je ligt en het verleden achter je ligt, wisten de oude Grieken wel beter. Zij begrepen dat niet de toekomst, maar het verleden voor je ligt. Dat zie je immers.
Achter je rug ligt wat je niet kunt zien, wat je niet kunt weten, noch voorzien: de toekomst.
Als zeezeiler kijk je af en toe achteruit, want het gevaar komt van soms van achter: een oplopend schip, een zware bui. Maar de zeiler kijkt vooral vooruit. De boot moet op koers blijven, de blik op de horizon. En wat ligt daar? Een onvoorstelbare verzameling verhalen, gebeurtenissen, ontdekkingen, inzichten, historische plekken. Talloze zeevaarders, ontdekkingsreiziger, wetenschappers en avonturiers zijn ons voorgegaan. Zij voeren dezelfde koers als wij, vaak in hetzelfde seizoen, met dezelfde winden, maar in een andere tijd. Hun kielzog is inmiddels opgelost in zee, maar ze waren op exact dezelfde plek en hun verhalen zijn er nog.
We vertrekken vanuit onze stad Rotterdam, in het kielzog van de Pelgrimvaders. Zij vertrokken met hun gezinnen vanuit Delfshaven, waar wij al tientallen jaren wonen en onze kinderen hebben grootgebracht, uitkijkend op de kade van waar de Pelgrimvaders 399 jaar geleden vertrokken, op weg naar een godsdienstvrije toekomst in Amerika, ze zeilden met de Mayflower en Speedwell net als wij langs de Zeeuwse kust, op weg naar de tussenstop in Dartmouth aan de Zuid-Engelse kust, het stadje aan de Darth waar ook wij ons anker willen uitgooien. We zeilen zuidwaarts, in het kielzog van de Beagle, met daarop de jonge Charles Darwin, die tijdens zijn reis inzichten opdeed die nog steeds de basis vormen van de hedendaagse biologie. Wat zag hij, waar was hij, wat dacht hij, wie heeft hem geïnspireerd? Wij doen de havens aan waar Columbus vaak aanlegde, bezeilen het vaargebied waar hij groot werd als zeevaarder, cartograaf en navigator, we gaan voor anker in de Rio Piedras in Zuid Spanje, de rivier die hij afvoer tijdens zijn eerste ontdekkingsreis. We varen in zijn kielzog naar de Canarische Eilanden en beklimmen daar dezelfde vulkaan waarvan Darwin drie eeuwen later in verrukking raakte. En verder, naar die nieuwe, onbekende wereld, waar een paar jaar na Columbus Americo Vespucci zijn naam aan gaf.
Overal zie je het, terwijl het al lang is verdwenen: het kielzog van de voorgangers. En terwijl wij ons zeilbootje laten meevoeren met de passaatwind, komen we vanzelf op al die plekken, havens, ankerplekken, eilanden en achterlanden waar onze roemruchte voorgangers, soms helden, soms omstreden, hun sporen hebben achtergelaten. We zeilen in hun kielzog, naar de horizon, we herbeleven hun avonturen, we zeilen zoals hun, met één groot verschil. Terwijl Columbus zat te piekeren waar hij ongeveer was, bemanningsleden overboord sloegen of van ellende en ontberingen ging muiten, terwijl de Speedwell zo lek was dat ze al bijna zonk toen zij uit Rotterdam vertrok, terwijl de Beagle bij vertrek vanuit Portsmouth in zwaar weer terecht kwam omdat de weersvoorspellingen uiterst onbetrouwbaar waren, zijn wij voorzien van allerlei technische snufjes en luxe. Onze satelliettelefoon verschaft ons recente, gedetailleerde weerberichten, de AIS gaat loeien als er een schip te dichtbij komt, de GPS geeft tot op tien meter nauwkeurig aan waar we zijn, hoe hard we gaan en welke koers we varen, en, last but not least, de koelkast verschaft verse groente, fruit en andere aangename versnaperingen ter ontspanning, die op mooie ankerplekken genuttigd worden tijdens mijmeringen over het kielzog van onze voorgangers. De verschillen met toen zijn er, maar de overeenkomst is er ook: we maken nog steeds hetzelfde kielzog, zoals het altijd geweest is.