Charlotteville, Tobago 16-4-2020
‘Boink, boink, boink’ klinkt het midden in de nacht, vlak naast mijn oor. Ik schrik wakker, sta op en ga kijken aan dek. Al snel zie ik wat er aan de hand is: we liggen tegen een paar vissersboeitjes aan te bonken. We zijn er overheen gedobberd en de lijn is om het roer gewikkeld. Geen drama, maar wel een irritant geluid. De vissers hadden de dag tevoren hun viskooien uitgegooid op een meter of dertig afstand, maar we liggen aan een ankerketting van 70 meter op 20 meter diepte. We zwenken dus flink. Die ochtend springt Eric in het water en lost het probleem op, maar die boeitjes zullen verlegd moeten worden. Even later komt mister Dash zoals bijna altijd om vis te verkopen of, als hij niets heeft gevangen, gewoon voor een praatje. We stellen Mr. Dash op de hoogte van onze aanvaring met de vissersboeitjes. 
Het is indrukwekkend hoe snel de tamtam werkt, want nog geen 5 minuten nadat Mr. Dash wegvaart, komt een andere vissersboot met de klinkende naam ‘Dreams of Brighter Days’ de viskooi verplaatsen. Ze halen de spullen op en de kooi zit vol red snappers. Deze baai zit vol vis en de vissers doen nog steeds goede zaken. Gelukkig maar, want de lockdown hakt er hier in Charlotteville behoorlijk in. De schappen van de winkeltjes met levensmiddelen zijn nog wel gevuld en de visverkoop gaat gelukkig gewoon door.
Behalve vis kunnen we ook nog altijd volop verse groente en fruit krijgen. We realiseren ons terdege hoe goed we het hier hebben. 
We leven op een gezond dieet en voor de broodnodige beweging zwem ik elke dag minstens 35 minuten rond de boot. Tijdens het zwemmen worden mijn mond- en neusholtes flink gespoeld met zout water, verkouden word ik hier nooit. Om de dag gaan we aan land met onze Billy de bijboot voor water, boodschappen en soms voor de was. Op de steiger is een kraan, daar tappen we ons water. Dat is afkomstig van het stuurmeer vlakbij, en stroomt direct naar de kraan. 
Het is dus goed en drinkbaar water. Ongelofelijk belangrijk voor ons! Soms nemen we wat emmers met wasgoed mee naar de steiger en doen daar de was. Veel werk hebben we er niet aan, want we lopen de hele dag in zwemkleding of in een omgeknoopte doek.
In het dorp wordt het steeds rustiger. Er hangt een wat gelaten sfeer, de mensen lijken af te wachten wat er verder gaat gebeuren. De meeste inwoners van Charlotteville kennen we wel van gezicht en hier en daar maken we een praatje. We voelen ons welkom in het dorp. 
Je ziet langzaamaan mensen met mondkapjes verschijnen. Onze lieve buurvouw van Shady Lady heeft mondkapjes voor ons gemaakt. We zijn nog een beetje huiverig om ze om te doen. Gisteren gingen we naar het dorp om boodschappen te doen, we hadden onze mondkapjes mee om ze voor de eerste keer te gaan gebruiken. Helaas was er geen geld in de geldautomaat, dus geen boodschappen en geen mondkapjes.
Na het bezoekje aan het dorp, loop ik, om even een stukje te kunnen wandelen, door naar Pirate Bay beach en vaart Eric daarheen met Billy. 
Aangekomen op het strand komt de poezenfamilie direct op ons af. Een moeder met drie kittens, die inmiddels al groter zijn dan hun moeder. De poezenfamilie is helemaal aan ons gewend want we brengen ze regelmatig visrestjes. 
Deze keer hebben we niets te eten bij ons, maar wel een mobiel om ze te fotograferen. Sinds we koppie onder zijn gegaan na een bezoekje aan dit strand zijn we ontzettend voorzichtig geworden met spulletjes. We moeten er niet aan denken dat onze smartphones in het water vallen! Vandaag is het erg rustig, dus durven we het aan om één goed verpakte telefoon mee te nemen. De timing van landen op het strand met de dinghy is erg belangrijk. 
We wachten even tot de golven wat minder hoog zijn en dan spring ik uit het bootje om hem mee de kant op te trekken. Een enkele keer gaan we terug, zonder aan land te gaan, naar Catherine omdat de golven te hoog zijn en het risico dat we omslaan te groot is.
De poezen zijn alles behalve uitgehongerd want gisteren brachten we ze nog een bak eten. Ik vind het zo leuk om te zien dat de kittens altijd keurig op hun beurt wachten tot hun moeder begint te eten. Als ik me niet lekker voel, soms voel ik me ongerust of gespannen over onze situatie, is de aanwezigheid van dieren enorm troostend. In de baai wemelt het van de zeevogels, ze zijn druk en levendig. 
De kleine, lawaaierige zeemeeuwen zijn alom aanwezig met hun gekwetter. Ik noem ze de ramptoeristen, ze komen altijd aangevlogen als er weer wat vis te halen is of er een opstootje is. 
De prehistorisch uitziende pelikanen zijn de clowns, ze zijn heel grappig, ze laten zich van grote hoogte naar beneden storten om vis te vangen. ’s Avonds, als de vissersbootjes aan hun meerboeien in de baai liggen, zitten de peli’s en de meeuwen netjes op een rijtje op de randen van de boten. Ze zitten ook op de rotsjes die een stukje boven het wateroppervlak uitsteken. Tijdens het snorkelen ga ik even op een rotsje staan en sta dan oog in oog met de peli’s en de meeuwen. De meeuwen gaan dan nog harder schreeuwen en de peli’s kijken me wat verdwaasd aan. 
Ook zijn er de indrukwekkende, grote, zwarte fregatvogels, zij gedragen zich als de bazen van de lucht. Als er een kleine meeuw of een sierlijke, witte kreeftskeerkring vogel in de buurt is zetten ze de aanval in. Ze achtervolgen ze en vallen aan, de kleinere vogels vliegen voor hun leven. Ik verdenk ze van jaloezie, fregatvogels kunnen niet zoals de meeuwen en de peli’s zwemmen.
Terwijl ik de poezen knuffel, staat Eric met Bash te praten, een hele aardige jongeman. Hij werkt in het dorp bij een organisatie die schildpadden beschermt. Nu met de lockdown en nu alle toeristen weg zijn, heeft hij daar niet veel te doen. Hij is zichtbaar zorgelijk als hij erover praat. 
Van hem horen we veel over de situatie op Tobago en Trinidad. Boven ons, in het woud zit een motmot, een felgekleurde vogel en enorm slim. Volgens Bash herkent deze vogel hem, hij zit vaak bij zijn huis, het zijn zeer intelligente dieren. Achter Eric en Bash zie ik de zon ondergaan, een prachtige grote oranje bal. 
Ik blijf kijken, het is helder vandaag dus nu is het moment om de ‘green flash’ te zien. Als de zon bijna onder is, zie ik een groenig schijnsel. Was dat het? De mannen hebben het niet gezien. Misschien heb ik teveel verbeelding.
Karin
We gaan even terug in de tijd, een week geleden. Ochtend. We zitten in de kuip, bakje koffie in de hand. ‘Wat zijn onze opties?’ vraagt Karin. De ernst van de Coronacrisis is tot overal in de wereld doorgedrongen. Ook hier, in de Cariben. Voorlopig liggen wij met onze Catherine nog aangenaam in de baai van Charlotteville, Tobago. Een prachtige omgeving, groene heuvels, schilderachtig dorpje, helder en warm water om heerlijk in te zwemmen en snorkelen, honderden visjes krioelen om onze boot, een feestmaal voor tonijnen en dorades, die hier uit pure vreugde een sprongetje maken als ze hun buik hebben volgegeten. Vissers komen elke dag langs met hun vangst: ‘Beautiful tuna today! Lobster Mahi! mahi!’ Nee dank je, vandaag niet, morgen ook niet, nog steeds boert de tonijn op die we op de Atlantische oceaan hebben gevangen. Het is hier prettig, maar als we weg willen of moeten, waarheen?
Ik waag een poging ons overlegje te structureren. ‘Oké, we kunnen vanuit Tobago vier kanten uit: noord-, oost-, zuid- en westwaarts, laten we elke mogelijkheid bekijken’, begin ik. Karin zegt direct: ‘oostwaarts valt af, terug naar Suriname, echt niet. Tegen de stroom en wind in, nee dank je.’ Mee eens. ‘Noordwaarts’, vervolg ik. ‘Als we noordwaarts gaan, varen we langs al die mooie eilanden die eigenlijk het doel van onze zeilreis waren.’ Elke zeiler droomt ervan: van zuid naar noord langs de Grenadinen met de Tobago Keys, droomeilandjes voor elke ankerende wereldzeiler. Dan omhoog via Sint Vincent, Sint Lucia, het Franse Martinique, Dominica, Guadeloupe, om vervolgens via een boel andere eilandparadijsjes bij Sint Maarten aan te komen. Tegen die tijd begint het orkaanseizoen, en waren we van plan om zuidwaarts te koersen richting Bonaire of Curaçao.
Beperkte toegang tot winkels en voorzieningen. Als die al open zijn. ‘Ik heb er geen goed gevoel bij’, zegt Karin. Ze noemt een paar bevriende zeilers die nu op verschillende eilanden vast zitten. De een ligt beter dan de ander, maar allemaal raden ze ons aan: blijf lekker op Tobago. Hier is nog geen corona gemeld, we kunnen aan land, de winkels zijn vol en de mensen aardig. Alles koek en ei. Maar we kunnen hier niet voor altijd blijven liggen. Er is werk aan de winkel met de boot. De schroefas hou ik de laatste maanden in de gaten. Wellicht moeten de waterkeerringen worden vervangen. Niet acuut, het gaat nog goed. Maar we moeten wel het water uit. Dus gaan we door met de overige opties: zuid- en westwaarts.
criminaliteit.’ Ik maak me ook zorgen over Venezuela, dat op enkele mijlen afstand ligt. Toen we vertrokken uit Nederland zei ik: ‘We weten niet waar onze reis ons brengt, ik weet wel waar we met een grote boog omheen varen: Venezuela.’ Toch houden we Trinidad als optie. We bellen met de autoriteiten. Mogen we erheen varen? Dat mag. We bellen met de jachthaven – vol, maar we kunnen op de kant.
dorpsbewoners hebben dezelfde fruitbomen in de tuin staan. De laatste toeristen vertrekken met de laatste vliegtuigen, achterblijvers zoals wij – er is maar één andere boot – brengen nog wat geld in het laatje. Die andere boot, de Shady Lady uit Scheveningen, zeilt al meer dan twintig jaar over de wereldzeeën. Menig avond drinken we bier met de bemanning. Hoe lang duurt het voordat bevoorrading van bier en andere levensmiddelen in de knel komt? We zijn een beetje bevreesd dat de sfeer in dit gemoedelijke plaatsje dan wel eens radicaal kan omslaan. Ook daarom willen we een bestemming hebben, waar we heen kunnen als het nodig is en waar we veilig zijn tijdens het orkaanseizoen. 
Dat staat voor de deur: vanaf juni moeten we ergens in de orkaanvrije zuidelijke Cariben zijn. Of terug zijn in Nederland. Maar dat willen we niet. Andere zeilers overwegen wel die route naar huis. Hun probleem is: de Azoren zijn ook gesloten voor jachten. En zo blijven er steeds minder opties over voor de inmiddels tientallen Nederlandse en andere zeiljachten waar we contact mee hebben of goed bevriend mee zijn. Trinidad blijft daarom plan B.
realiseren dat ook Aruba en Curaçao dicht zijn. Zelfs voor Nederlandse jachten. Hier, in Trinidad en Tobago, zou onze rondreis door de Cariben beginnen. Maar het lijkt er meer op dat dit het eindpunt wordt.
‘Ik voel me kwetsbaar’, verzucht Karin. Ik ook, maar probeer mijn ongemak voor haar verborgen te houden. Dat gevoel is versterkt door een incidentje enkele dagen terug. Op de terugweg van een bezoekje aan het strand met onze trouwe, maar piepkleine bijboot ‘Billy’, ging het mis. Billy sloeg lek. Een van de twee luchtkamers was geheel leeggelopen, op 50 meter van Catherine sloegen we om. Allebei kopje onder. We kwamen weer boven, Karin was oké, daarna had ik gelukkig de tegenwoordigheid van geest om de kraantjes van de buitenboordmotor, vrijwel geheel onder water, dicht te draaien. Twee Franse buren zagen het, stapten in hun bijbootje en schoten ons te hulp. De twee dagen erna was ik bezig met het oplappen van Billy en de 
buitenboordmotor. Dat is gelukt, maar we voelen ons sindsdien extra kwetsbaar: we waren afhankelijk van anderen die ons af en toe een lift gaven. Het is niet ondenkbaar dat Billy binnenkort definitief de geest geeft. De laatste druppel lijm is verbruikt. Tuurlijk, er is altijd wel een visser of de fijne mensen van de Shady Lady die ons willen helpen. Maar toch. Als zeiler wil je zelfstandig blijven. 
De twee Franse boten zijn inmiddels vertrokken naar Trinidad. Hun backup is er niet meer. Shady Lady en wij staan er in Charlotteville nu alleen voor.
De coronacrisis raakt ons, zeilers, maar vooral ook de plaatselijke bevolking, die ons hier gastvrij ontvangt. We duimen dat hier geen pandemie uitbreekt. Dat kunnen de eilanden in de Cariben niet aan. De gezondheidszorg is er niet op berekend. We wensen iedereen het beste, zeilers, maar vooral de bevolking hier, op andere eilanden in de Cariben en in Nederland. Aan iedereen: hou je haaks, zet ’m op, wees aardig en help elkaar.
Tijdens de laatste dagen van ons verblijf in Suriname was 
Dag pa, dag ma, wees voorzichtig, maar geniet vooral van jullie zeilreis! Dag Joris, succes met je stage bij de Volkskrant. Dag Liselot, geniet van de paar weekjes in Rotterdam voordat je voor je coschap naar Perth in Australië vertrekt. Ik gaf ze beide een zoen op hun slaap, het meest tedere plekje waar je je meest dierbaren een liefdevolle kus geeft. Een laatste omhelzing, ze draaiden zich om, gingen op weg naar de paspoortcontrole. Een zwaai, een handkus, en weg waren ze. Karin en ik bleven verdoofd achter. We besloten even te gaan zitten op een eenvoudig terrasje, op plastic stoeltjes, met een koude frisdrank uit een pakje en een rietje. 
Zwijgend dronken we het suikergoedje op, sloften naar de auto en reden terug naar de boot. We zwegen, maar dachten hetzelfde: wat gaan we die twee missen.
Met een koud biertje in de hand zijn we weer terug in de werkelijkheid: het mooie Suriname, de fraaie marina aan de groene Surinamerivier, met de gezellig buren waar we in de loop van de tijd een fijne band mee hebben gekregen. 
Dirk en Paula, zij stapt op en af terwijl Dirk met vrienden zijn boot Delizia naar en door de Cariben zeilt. Waarschijnlijk liggen we rond de zomer in dezelfde jachthaven op Bonaire. Schipper Rienk van Jive met opstappers Senna en Marek, een bijzonder trio; de één spraakzaam, de ander gereserveerd, de ander altijd vrolijk. Elke avond zegt wel iemand: zullen we een biertje doen? En dan zijn er Rosan, Arnout en hun peuter Berend, zeilend op hun 
Runo en Dirk helpen wat met de lijnen, Dirk handiger dan Runo, ze staan ons op de steiger uit te zwaaien. Ik zet koers naar de riviermonding, vijf uur motoren in het vooruitzicht, en kijk Karin aan. Waterige ogen, nee, zelfs tranen. Wat is er nou? ‘Ik ben gehecht geraakt aan dit land’, zegt ze. ‘Suriname is mooi, de mensen zo aardig en gastvrij. Maar het land is kwetsbaar, ik hoop zo dat het beter zal gaan.’ Karin doelt op de verkiezingen, 25 mei. ‘Die Bouterse brengt het land naar de afgrond, Suriname verdient een betere president.’ 
Ik kan het alleen maar met haar eens zijn. De corruptie, vriendjespolitiek, politici met kleverige handen van de drugs, hoge ambtenaren die zichzelf verrijken met publiek geld. Het is verschrikkelijk. Tijdens ons verblijf kelderde de munt en trok de Amerikaanse FED de handen af van de 
In het binnenland is het een en ander gaande. Je ziet het al op de wegen vol kuilen richting die verwaarloosde hoofdstad Paramaribo, een beschermde 
Het verkeer staat vast, al jaren is er geen investering gedaan in het wegennetwerk. Op de wegen naar de havens bij Paramaribo rijden de vrachtwagens met gigantische boomstammen af en aan: het bos wordt gesloopt. Verder weg, op de grens met Brazilië, is een ander drama gaande. Tienduizenden illegalen uit Brazilië drommen er samen, op zoek naar goud. Al sinds de zestiende eeuw, toen Eldorado nog achter de horizon zou liggen, trekken gelukszoekers hier het woud in. Nu zijn het de Brazilianen, ze zoeken naar hetzelfde goud als die allereerste sloebers, die vlak na Columbus in het regenwoud hun geluk zochten, maar bijna allemaal verkommerden en als sloebers stierven. De huidige gouddelvers leven in zelfgestichte stadjes, waar wetteloosheid en hoererij heersen, zo hoorden wij van een Nederlands-Surinaamse kennis uit het Rotterdamse, die tegenwoordig vlak achter de marina woont. Nog erger: de 
Suriname: land van ongekende schoonheid en vreselijke tragiek. Dat roept bij Karin dat gevoel op waardoor ze een traantje moet laten. Maar: we blijven optimistisch, op weg naar 25 mei, de stem van het volk, op weg naar exit Bouterse. Zoals Runo zou zeggen: ‘ja man!’
Bedrijven, supermarkten, grote borden met Chinese opschriften. China is één van de weinige landen waar 
We zeilen behoudend: onze voorstag is provisorisch gerepareerd en die ontzien we. De kotterstag met werkfok doen het prima. Nou vooruit, als de wind aantrekt, nog maar een rifje. We gaan toch als een speer met die stroom. Het zeilt superrelaxed. Toch, ergens in de onderbuik, knaagt een onbehaaglijk gevoel. We zeilen langs de kust van Brits-Guyana en naderen Venezuela, waar af en toe gevallen van piraterij worden gemeld. Wij maken gelukkig niets mee, er gebeurt niets verdachts.
Vreemd. Wat is dat? Op de kaart, via de AIS, zien we een drukke activiteit. Wel tien boten op dezelfde plek. Moeilijk manoeuvreerbaar, staat erbij. Het duurt ruim een uur voordat we een beetje kunnen zien wat er gaande is. Oliewinning, op grote schaal. Supertankers liggen klaar om bij een van de boorplatforms – we tellen er zes – zich vol te laten lopen. Hier is de wereldeconomie in volle gang. Schepen uit Singapore, de Verenigde Staten, Panama, noem maar op, allemaal komen ze hierheen want hier is het vloeibare goud, dit is het huidige Eldorado: olie. We varen er langs in de nacht, de enorme vuurbal verblindt ons en domineert de nachtelijke hemel gedurende een uur of zes. Hoeveel energie wordt verspild, hoeveel CO2 gaat hier de lucht in, alleen al door dit affakkelen? Vergelijkbaar met het dagelijks energieverbruik van Rotterdam?
Wij, bescheiden plezierzeilers van de Catherine, varen niet in zijn kielzog mee naar de zuidkant van Trinidad. We zouden wel willen, maar Venezuela ligt te dichtbij, we vrezen de piraten. Tussen Venezuela en Trinidad ligt de Golf van Paria, waar de bekende Orinoco-rivier in uitmondt. Daar beleefde één van de grootste natuuronderzoekers ooit, Alexander von Humboldt, zijn grootste avonturen. Humboldt was een grote inspirator voor Charles Darwin. En Charles Darwin, op zijn beurt, slaagde erin antwoorden te vinden op alle levensvragen. Ook op vragen die nog niet eerder gesteld waren en pas anno 2020 actueel zijn. Bijvoorbeeld hoe het kan dat de mens en virussen als het Corona zich evolueren tot wat ze zijn. De lijntjes tussen Catherine, Karin, mij, Trinidad, Tobago, Columbus, Humboldt en Darwin zijn flinterdun, maar ja, dit soort gedachtes krijgt een kans als je drie dagen op een bootje zeilt richting de Cariben.
Nog een piepklein stukje varen. We ronden de noordkaap van Tobago, laten de zeilen zakken, varen langs Mable Rock en de London Bridge Rock, varen dan de prachtige baai van het plaatsje Charlotteville binnen. We zwaaien naar de bemanning van de Jive, maken kennis met Ype van de Free. In vijftien meter diepte ligt ons anker op een zandbodem, Catherine ligt kabbelend in de Caribische Zee, terwijl wij ons ankerbiertje opentrekken. We zijn in de Cariben!
Omdat we nog heel veel water in de tanks overhebben, trakteren we onszelf daarna op een heerlijke warme douche. De avond ervoor waren we aangekomen in het rustige ankerbaaitje 
voor het eilandje île Royale, een van de eilanden voor de kust van Frans Guyana. Nadat we een fles bubbels soldaat hadden gemaakt, waren we al gauw in een diepe, ononderbroken slaap beland.
Verder is het op een aantal agouti’s, apen en wilde kippen na, een onbewoond eiland vol met palmbomen. Er zijn geen voorzieningen voor de uitgehongerde zeiler die snakt naar vers fruit en groenten en we besluiten de volgende ochtend te beginnen aan onze laatste etappe, naar Suriname. Die avond komt er een Frans zeiljacht aan in de baai en op de steiger vertelt de crew dat zij ook net zijn aangekomen van hun Atlantische oversteek. We wisselen enthousiast onze ervaringen uit en staan al gauw een uur te kletsen. 
Hun schipper is achtergebleven op zijn schip omdat hij last heeft van zijn knie na een valpartij. Als ‘Chief Medical Officer’ komt mijn medische kennis goed van pas als ze mij die avond met hun bijboot ophalen voor een doktersconsult bij hen aan boord. 
Ik geef de patient een voorraadje pijnstillers en wat adviezen. Later in Suriname hoor ik van andere zeilers, die een dag na ons vertrek waren aangekomen, dat de schipper de volgende dag al aan het wandelen was op het eiland.
Al gauw zijn we de stad weer uit en lijkt het alsof we midden in de jungle zijn beland. We leggen aan in de marina (lees: 1 steiger met 8 plaatsen) van het Waterland Resort. Het is de enige steiger voor zeiljachten in Suriname. Bij aankomst proosten we wederom op onze overwinning, deze keer met ijskoud Parbo bier. De manager van het resort, Runo, een vrolijke rastafari met haar tot zijn billen, zegt ‘welkom thuis’! Zo voelt het ook wel een beetje als je tegen iedereen Nederlands kan praten, ook al heb je net de oceaan overgestoken.
Precies op het moment dat we besluiten toch maar het laatste stuk te lopen, komt er een bus aan die ons een lift naar boven aanbiedt. Vanaf de berg hebben we een prachtig uitzicht over het uitgestrekte oerwoud van Suriname. We maken een pittige wandeling door de jungle, waar we meerdere apensoorten zien en genieten van de vele geluiden van de jungle.
We worden hartelijk begroet door het echtpaar dat er woont en ze nodigen ons uit op hun veranda. De man blijkt een afstammeling van de Boeroes, een kleine groep Nederlandse boeren die na de afschaffing van de slavernij naar Suriname vertrokken op zoek naar welvaart. 
Zijn vrouw is een Hindoestaanse en heeft ons een rondleiding gegeven over het erf en het enorme land van 500 hectare, waar zij kippen, geiten, varkens en runderen grootbrengen om te verkopen aan het abattoir. Als zij enthousiast aanbiedt om voor ons een kip te slachten en te bereiden, bedank ik en zeg ik gauw dat we al hebben geluncht. We waarderen de hartelijkheid waarmee wij worden ontvangen, maar de negatieve uitspraken die zij doen over Creolen doen ons wel beseffen dat wij die hartelijkheid mede aan onze huidskleur te danken hebben.
Bijna allemaal zijn het leden van een facebookgroep voor zeilers die dat jaar zijn vertrokken. Door alle verhalen van Karin en Eric had ik het gevoel ze ook allemaal al te kennen. 
Onder het genot van Parbo biertjes wisselen we onze ervaringen op zee uit tot in de late uurtjes. Op een avond barsten brulapen in de bomen vlak naast ons los in een bizar, griezelig gebrul. We hadden de brulkoren vanaf de boot vaker rond zonsonder- en opgang in de verte gehoord, maar nu klonk het wel heel dichtbij.
De dagen en nachten vloeien langzaam en geleidelijk in elkaar over. ‘s Morgens en ’s avonds van zeven tot tien houd ik de wacht. Iedere ochtend zie ik links de zon opkomen, de lucht kleurt rood alsof hij in brand staat. Iedere avond gaat de zon rechts voor mij onder en wordt de oranje gloed steeds feller. 
Ik onderscheid allerlei figuren in de wolkenformaties: een gezicht van een reus met een enorme neus, een arrenslee met kerstman of een leeuwenkop, ik fantaseer er op los. Als de avond vroeg invalt schijnt er een volle maan. Het is zo licht aan dek dat je kleuren en schaduwen kunt onderscheiden.
Als een van ons in de nacht de wacht houdt, slapen de anderen ergens in de boot: voorin lig je het meest te schudden, in het midden ligt het beter en achterin naast de voorraden lig je het best. Kijkend naar de verzameling conserven naast hun slaapplek doen Joris en Liselot zo vaak ideeën op voor het avondmaal van de dag erop. Liselot zag de kikkererwten en ging daarvan burgers maken en Joris kwam op het idee om ansjovis te gebruiken voor de pastasalade. Achterin moet je wel oordoppen in want onze windmolen staat op de achtersteven, is lawaaierig en loeit erop los om ons van elektriciteit te voorzien.
Terugkijkend blijkt het een goed systeem te zijn, dat zijn vervolg krijgt bij de ‘Suriname oversteek’. Deze kortere tocht is een soort generale repetitie voor onze tocht naar de overkant van de Atlantische oceaan.
Door het geschud en gewiebel van de boot kost elke handeling enorm veel tijd en energie. Van de kuip naar de voorhut lopen, een afstand van 8 meter, kost veel moeite. Je moet je goed vasthouden en dan nog loop je het risico je te stoten met als gevolg weer een beurse plek. Liselot won de blauwe-plekken-wedstrijd met verve.
De zee is behoorlijk woelig, vooral de eerste dagen. De golven komen van opzij en van achteren. Ze zijn steil en hoog , soms maakt de boot een dwarse zwieper naar beneden of wordt de zijwaartse beweging steeds feller opgebouwd na een paar keer van rechts naar links te zijn geslingerd. Af en toe pakt de boot een grote golf en surft met een enorme snelheid vooruit. Dan weer is er een moment van rust waarin je hoopt dat de rust wat langer zal aanhouden. Soms raken we geïrriteerd, maar vaak ook hebben we enorme lol om de chaotische taferelen die worden veroorzaakt door de golven. 
Koken is een uitdaging en levert soms hilarische momenten op. Maar ook eten en drinken zijn een uitdaging. Je moet je vast houden met één hand en dan nog gaat het vaak mis en vliegt de inhoud van je hondenbak door de ruimte. De bewegingen zijn niet ritmisch, dus anticiperen is geen optie.
Deze dag vangen we ook onze eerste vis. 
Elke dag hangen we een 50 meter lange lijn uit met een blinker, in de hoop een vis te vangen. Joris en Liselot veranderen op deze dag de blinker: ze bevestigen een roze, diep duikende blinker, speciaal voor tonijn bedoeld. De dag is bijna voorbij en Joris haalt de lijn binnen. Dan voelt hij de weerstand en jawel, er zit een flinke vis aan. Met behulp van de lier haalt Liselot de vis binnen, Joris rolt de lijn aan de haspel, Karin legt snel de slachthamer, handschoenen, fileermes en snijplank klaar, Eric trekt de vis uit het water en het blijkt een enorme tonijn te zijn. De tonijn krijgt een paar klappen met de hamer, een wild en bloederig gebeuren, waarna de prachtige vis vakkundig door Joris wordt gefileerd. 
Een tonijn van ruim 8 kilo, we hebben er 4 dagen van gesmuld: tonijnsteak, sushi, curry en pasta met tonijn. Heerlijk is het. Af en toe hebben we een vliegende vis, een mooi blauw, sprookjesachtig wezentje aan boord. Tijdens de slachtpartij van onze tonijn komt er plotseling, oog in oog met de zojuist gedode vis een spartelend vliegend visje naast onze vangst te liggen. Joris gooit het nog levende visje terug in de oceaan. Eén leven wordt gered, de oceaan geeft en neemt.
We experimenteren wat met de zeilvoering. Genua-grootzeil, gennaker, grootzeil-werkfok, maar het bevalt niet, de boot loopt niet lekker, of het grootzeil neemt de wind uit het voorzeil, of de wind blijkt opeens weer te krachtig voor de gennaker, een enorme lap zeil voor lichte wind. Dan rollen we de genua weer uit en hijsen de werkfok en gaan zo voor het lappie, zeilen aan weerszijden, ook wel melkmeisje genoemd. Dat blijkt geweldig te gaan als we zo’n beetje voor de wind varen, de koers die we ook tijdens de grote oversteek zullen zeilen.
We horen het thuisfront denken: waarom blijven Karin en Eric zo lang in Las Palmas hangen? Het thuisfront, een mengelmoes van vrienden, familie en kennissen, kunstminnaars, voetbalfans, muzikanten, kroeglopers, collega’s, ambtenaren en nog veel meer, is op dit punt eensgezind: het is tijd dat ze al die stoere voornemens – ‘in het kielzog van de grote ontdekkingsreizigers’ – nu maar eens waar gaan maken. Dat gaan we doen, we zijn op weg! We liggen in La Gomera, twee eilanden verderop. Hier vertrok Columbus op 6 september 1492, op weg naar de, vanuit westerse ogen bezien, Nieuwe Wereld. Morgen vertrekken wij ook, vanuit diezelfde haven van La Gomera als waar hij de ankers lichtte.
Daar zagen we dat het mogelijk is: op een diervriendelijke manier in het levensonderhoud voorzien, zelfs in het droge klimaat van dit dorre eiland. Het landschap houdt het midden tussen dat van Arizona en de maan.
Dus die surfboards moesten en zouden mee. 
Met diep ingedrukte schokbrekers reden we de ferry op, terug naar Gran Canaria, gleden een paar uur later over de vertrouwde boulevard van Las Palmas. Het voelde als thuiskomen, op onze boot, maar ook een beetje onze stad. Las Palmas kan ons bekoren, toeristen lossen op in de stad, waar het gewone Canarische leven zijn gang gaat. Razend druk, dat wel. Veel verkeer, de stad komt tijdens de spits in files tot stilstand, de stookoliedampen van de zeeschepen in de haven drijven over de stad, smalle trottoirs leiden naar drukke winkelstraten en verkeerspleinen. Wij vielen voor die andere kant van Las Palmas: de mooie gerestaureerde binnenstad, de tapas op donderdagavond, het stadsstrand waar Scheveningen een puntje aan kan zuigen: een brede boulevard zonder schreeuwerig vermaak, wel een plek waar de stad tot rust komt, diep ademhaalt, waar verliefde stelletjes handjes vasthouden terwijl de hemel rood kleurt aan het eind van weer een prachtige Canarische dag. Want wat is het weer hier heerlijk!
Wij hielden ons vooral op rondom de marina in Las Palmas, in goed Nederlands: de jachthaven. Ik deed klusjes aan de boot, waar onderdelen voor nodig waren en die zijn bij de watersportwinkels aan de kade ruim voorhanden. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat menig klus werd onderbroken doordat ik na het winkelbezoek halt hield bij de Sailors Bay Bar, Karin appte (‘ik drink even wat’) waarna Karin een uur later besloot ook te komen, om met mij het glas te heffen, waarna de namiddag zich als vanzelf voltrok. 
De gezelligheid won het menigmaal van het plichtsbesef. Zo raakten we tijdens diverse gelegenheden aan de praat met de zeilende couleur locale. Neem die bejaarde Amerikaan, een hoed als Clint Eastwood, met grijze baard, een accent uit het diepste zuiden van de Verenigde Staten dat de communicatie ernstig bemoeilijkte. Zijn articulatie was bovendien zeer matig door zijn beroerde gebit. Eén scheve tand in de onderkaak, wellicht ergens verstopt nog een tweede of derde, maar veel meer was het niet. Zijn naam weet ik niet meer, heb ik eigenlijk nooit goed verstaan, want na drie keer is het te lullig om nog een keer te vragen hoe iemand heet. Wel begreep ik, en is door andere bezoekers van de bar bevestigd, dat hij zeventien keer de Atlantische oceaan is overgestoken. Met een bootje van pakweg tien meter, dat bij windstiltes weinig hulp kreeg van een dieseltje met, op vol vermogen, slechts tien pk. Deze man zeilt zijn hele leven alleen, ik kon hem niks vertellen, hij wist alles, deed alles op zijn manier.
Zijn naam ken ik goed, en met mij het hele terras, want hij praat nogal hard. Zijn hele leven heeft hij mijnen geruimd, eerst voor het Britse, daarna voor het Deens leger, de knallen hebben zijn gehoor aangetast en het hele terras geniet mee. Hoewel de meeste bezoekers eerder geïrriteerd lijken, aangezien zijn gebulder het gesprek aan andere tafels hindert. Wandelende mijnen, het ontstekingsmechanisme, de mijnenadministratie van de moffen, de in en outs van het mijnen ontmantelen deelt hij met eenieder die het wil – of niet wil – horen. Jan loopt met een stok, het gevolg van een zwaar motorongeluk, het is een wonder dat hij nog leeft. Jan slijt samen met zijn vrouw zijn laatste jaren op zijn bootje in de haven. Terwijl Jan dit luidkeels en breedsprakerig uit de doeken doet, en voor onze tafel nog eens bier bestelt, zit naast mij Richard. Hij heeft Ladybird, voormalig Canarische zwerfhondje, op schoot. Richard is een rustige, ongelofelijk aardige kerel, woont na allerlei zeilreizen al negen jaar op zijn boot in Las Palmas, samen met zijn vrouw. Ze liggen aan dezelfde steiger als wij. Toen hij me op een dag met een lege gasfles zag zeulen zei hij: die kun je twintig kilometer verderop laten vullen. Ik rij je er morgen wel naartoe. Kom daar in een Nederlandse bloemkoolwijk maar eens om. De dag erop zaten we in zijn auto, we vertelden elkaars levensverhaal, toekomstplannen, deelden onuitgesproken de waardering voor warm menselijk contact.
Na een flesje bubbels met sterretjes in de hand (dankjewel Latoyah!) gingen we slapen. Het werd een hobbelig nachtje, er was bij deze wind te weinig beschutting achter het kaapje. We besloten de volgende dag in één keer door te zeilen naar La Gomera. We voeren de dag en nacht om Tenerife heen, met een machtig uitzicht op El Teide, de niet te missen vulkaan van Tenerife. Columbus voer er op 24 augustus 1492 ook langs. En toen gebeurde het: El Teide barstte uit. In zijn dagboek schrijft hij: ‘Veel bemanningsleden waren verbaasd en ook wel bang. … Ik heb hun de oorzaak van zo’n enorme vuurzee verklaard.’ Columbus verkocht hen een broodje aap verhaal, want in die tijd wist niemand waarom en hoe vulkanen uitbarsten, welke ondergrondse krachten werken en hoe de vork in de steel zit. Ook Columbus niet. 
Dat werd pas later duidelijk, eigenlijk pas in de jaren zestig van de vorige eeuw, toen de platentektoniek algemeen werd aanvaard als geologisch verklaringsmodel. Ok boomer!
Liselot stuurde Catherine in het pikkedonker, ons oriënterend op de kaart en een lichtgevende boei, de havenkom in. Ik nam het roer over, Joris, Karin en Liselot legden landvasten en stootwillen klaar. Via de marifoon riepen we de jachthaven op. Daar wachtte een vriendelijke marinero ons op. Toch handig als je gereserveerd hebt. Hij scheen met een zaklamp op de steiger: hier moet je wezen. 
We meerden af, wisselden beleefdheden uit, deden een dutje, waarna we enkele uren later naar een betere ligplaats werden begeleid.
Op 6 januari is het Driekoningen. Dit christelijke feest wordt de avond ervoor uitbundig gevierd, qua sfeer een soort mengeling van Kerst en Sinterklaas, met de drie wijzen uit het oosten, waarvan één donker, maar niet geschminkt, zoals bij het volksfeestje in Nederland nog vaak wel het geval is. Het wordt een feestelijke gebeurtenis: een trommelband, kinderen die op een podium cadeautjes krijgen van de drie heren. Geen onvertogen woord, geen politie, geen spanningen, blije kindergezichtjes, vertederde ouders. Zo hoort een kinderfeest te zijn! 
Heel bijzonder op La Gomera is de El Silbo, de lokale fluittaal, vroeger gebruikt om over de diepe dalen heen te kunnen communiceren. El Silbo wordt in de klas onderwezen en nog steeds gebruikt. 
In de haven, op straat en in de dorpjes op het eiland hoor je regelmatig het gefluit. Ontzettend grappig!
Tijdens de maanden november en december verkeer ik normaliter in een lichte herfstdip. Dit jaar is dat echter totaal anders. Het vrolijke, zonnige klimaat van de Canarische eilanden doet me bijzonder goed. Ik acht het bij deze bewezen: de afwezigheid van zonlicht veroorzaakt mijn herfstdip.
Het is erg gezellig in de haven. We ontmoeten mensen uit allerlei landen, die bezig zijn zich voor te bereiden op hun grote reis. De meesten gaan richting Kaapverdië en van daaruit naar Zuid-Amerika of de Caraïben. Zoals wij. We zwaaien regelmatig mensen uit waarmee we een praatje hebben gemaakt of een biertje hebben gedronken. Weer anderen wonen hier al jaren op hun boot. Opvallend is de hoeveelheid Nederlandse vlaggen. Inmiddels zijn we er wel achter dat dat zogenaamde nep- Nederlanders zijn. In Nederland schijn je je boot gemakkelijk, snel en goedkoop (geen belasting) te kunnen registreren. Spaanse en Portugese zeilers maken daar graag gebruik van. 
We kwamen zelfs een Canadese boot tegen met een Nederlandse vlag.
Het aantal onervaren bemanningsleden dat zich de laatste tijd aanbiedt, is aanzienlijk toegenomen aldus Yvonne, een lagere schoolgenoot van Eric die we bij toeval troffen bij de Sailors Bay Bar. Zij is een ervaren opstapper en is al meerdere keren de oceaan overgestoken. Tegenwoordig bieden steeds meer (onervaren) jongeren zich aan als bemanningslid. Sommigen zijn misschien nog nooit aan boord van een zeilschip geweest. Als schipper neem je een risico als je ze meeneemt, je zit soms weken aan boord met iemand die misschien wel erg zeeziek wordt, angstig is of heel onhandig is en dingen kapot maakt. Deze verhalen horen we bij de Sailors Bay Bar, waar we regelmatig een pintje pakken of een echte Italiaanse pizza eten, andere wereldzeilers en oude bekenden ontmoeten. De Italiaanse eigenaar is zelf ooit met z’n zeilboot hier terecht gekomen en nooit meer weggegaan.
We huurden een autootje en verkenden het eiland. Op Gran Canaria zijn allerlei microklimaten en verschillende landschappen: droge, bruine heuvels begroeid met cactussen en met palmen begroeide dalen. In het midden van het ronde, vulkanische eiland een groen berglandschap met toppen van bijna 1900 meter. 
In het noorden vind je zwarte lavastranden en in het zuiden het duinlandschap van Maspalomas met uitgestrekte goudgele, zandstranden. De hoogte van de temperatuur hangt erg af van waar je bent. Wij gingen op een ochtend naar de bergen voor een wandeling. We hadden alleen regencapes en vestjes bij ons. Een korte broek leek ons prima te doen. We vertrokken vanaf Las Palmas met een lekkere temperatuur, een graad of 23 en reden via steile kronkelweggetjes de bergen in. De temperatuur daalde snel en op de plaats waar onze wandeling zou beginnen gaf de temperatuurmeter van de auto 6 graden aan. 
We parkeerden de auto en begonnen onze wandeling naar de een na hoogste top van het eiland: Roque Nublo. 
Na zo’n 200 meter kwamen we uit de beschutting en had de wind vrij spel. Het waaide en regende keihard en we wisten niet hoe snel we terug naar de auto moesten komen. Gelukkig dat we vervroegd terug waren gekeerd want we zagen nog net hoe een man bij de geopende achterbak van onze huurauto stond. Eric rende achter hem aan en ik ging snel in de auto kijken of hij iets had gestolen. Hij bleek niets te hebben meegenomen maar had wel zitten roken in de auto. Het was een vervelend incident dat met een sisser is afgelopen, maar we hebben toch weer een lesje geleerd: beter op onze spullen letten.
We kregen bezoek uit Nederland van mijn moeder en zus Margreet. We gingen nu voor de tweede keer naar Roque Nublo. Mijn moeder bleef in een mooi gelegen Parador hotel met prachtig uitzicht en wij ondernamen een nieuwe poging, nu met z’n drieën. Deze keer met meer succes, het was stralend weer en deze keer had ik mijn lange broek wel thuis kunnen laten. Het was erg fijn om familie over te hebben uit Nederland. Mijn moeder genoot met volle teugen en deed middagdutjes op het strand, op onze boot en in de Parador terwijl wij drieën een wandeling maakten.
Terwijl we ons buigen over deze toepassing van Pythagoras, zien we een vreemd verschijnsel aan de andere horizon. Waar donkerte zou moeten zijn, ontwaren we talloze lichtjes. ‘Islas Desertas’, is mijn eerste reactie. Deze eilandengroep, op enkele mijlen afstand, zou volgens de kaart niet verlicht moeten zijn, maar ja, een kaart is slechts een weergave van de werkelijkheid. Maar de eilanden liggen aan bakboord, niet voor ons. ‘Vissersboten?’, vraagt Wim zich af. Maar dan zouden we ook groene en rode lampjes moeten zien. Ik neem een peiling. Even later nogmaals. Oei, die lampjes verplaatsen zich redelijk snel. 
Zo snel, dat we dicht in de buurt moeten zijn. Ik kijk op de kaart: het is hier een slordige 2500 meter diep, dus boeitjes kunnen het niet zijn, lijkt mij, want die liggen toch vast aan de bodem? ‘Het zijn boeitjes, van vissers’, zegt Karin gedecideerd. Ze heeft gelijk. Maar het voelde toch een tikje verontrustend, al die lichtjes terwijl we donkerte hadden verwacht.
Genoeg daarover, want de beelden van de afgelopen twee weken Madeira komen als een film voorbij terwijl Catherine met deining en wind wordt meegevoerd.
Paula en Frans praten ons bij op een terrasje in hun woonplaats Machico. 
Frans en ik aan alcoholvrij bier – goed te doen! – Karin en Paula aan de groene wijn – echt waar, vinho verde! Op deze zachte zondag flaneert men voorbij, verliefde stelletjes, jonge gezinnetjes, grote families aan de late lunch, luidruchtig gelach naast ons, af en toe een rondkijkende toerist, uitzicht op de baai, het vissershaventje en het dorpspleintje met markt. Machico was ooit de hoofdstad van Madeira, vertelt Paula. Aan het eind van de dag tuffen we met ons huurautootje terug naar de oostkant, waar onze Catherine op ons wacht in Marina Quinta do Lorde. Dat is onze uitvalsbasis voor de wandelingen die we willen maken. Maar welke wandelingen? Sanne en Jasper, onze vrienden van de 
Ze reiken ons ‘Madeira Walks’ aan, een boekje met gedetailleerde beschrijvingen van prachtige wandelingen. We drinken nog wat op een terrasje in het oude stadscentrum en nemen dan afscheid. Zij zeilen door naar Tenerife. We zagen elkaar voor het eerst in Portosin, Noord-Spanje, later in Cies, Seixal en Porto Santo. We zullen elkaar weer treffen, maar waar, dat wijst zich vanzelf.
Het uitzicht vanaf de kaap is adembenemend. Aan de horizon zien we Porto Santo liggen. Ons boekje waarschuwt voor hoogtevrees, maar dat blijft gelukkig beheersbaar. Op de terugweg begint het te waaien, een druppel valt, het klaart weer op, dan begint het goed door te regenen. Een woest gebied!
Bij de oorsprong van de levada tovert Gerhard een verrassing uit zijn tas: een paar flesjes Portugees stout-bier. Heerlijk spul. Andere wandelingen voeren ons de volgende dagen door diepe dalen en over berghellingen. Madeira is een prachtig eiland. 
Die conclusie had ik al getrokken op tienjarige leeftijd, toen ik op de lagere school een werkstuk over dit bloemeneiland maakte. Ik zie nog voor me hoe kleine Eric (op school noemden ze me Wessie, zoals grote mensen nu mijn oudere broer aanspreken) een halve eeuw geleden een foto uitknipte uit een reisgids, met daarop bloemen in een steile kloof, en het plaatje in het werkstuk plakte.
We zitten in een eenvoudig koffietentje, als een buurtgenote, een hoogbejaarde dame, aan Paula vraagt wie we zijn. Ze knikt goedkeurend, lacht ons toe, terwijl Paula vertelt over onze reis. Even later staat ze op, moeizaam, de artrose is bijna voelbaar, ze gaat op weg naar huis, blijft even staan aan ons tafeltje en wenst ons welgemeend een goede reis over de wereld en behouden thuiskomst. Lief.
We koersen richting Isla Selvagen Grande, een verlaten rotsblok in de oceaan, twee nachten en een dag zeilen richting de Canarische eilanden. Daar zouden we prima kunnen ankeren. Maar na de tweede heerlijke nacht varen we ’s ochtends vroeg de baai binnen en het lijkt of ik de rotsen kan aanraken, zo smal is de baai. Volgens de zeilgids prima ankergrond, maar ik durf het niet aan. Een krabbend anker en we liggen in een zucht op de rotsen. Er ligt een boei. We leggen Catherine eraan vast, maar worden even later weggestuurd, want de Policia Maritíma heeft die boei nodig. Een grote boei, buiten de baai, eigendom van de marine, mogen we gebruiken. Het is een oud, lelijk, groot, roestig maar stevig ding. 
We knopen Catherine eraan vast en gaan met Billy de Bijboot naar het eiland voor een wandeling. Op het eiland worden we hartelijk welkom geheten door de vriendelijke mannen van de Policia Maritíma en het nationaal park. Karin regelt het papierwerk: bootdocumenten, paspoorten. Helaas komt Catherine vervaarlijk dicht bij het roestige gevaarte. We besluiten de lijnen te verlengen, Wim en ik varen terug om dat even te fixen. Achteraf zou blijken dat we dit beter niet hadden kunnen doen.
Enkele endemische soorten, vogels en een hagedissensoort, zijn kwetsbaar. Er is weinig te zien, het landschap lijkt een kruising tussen Arizona en de maan, maar dat maakt het tot een unieke plek. De gids spreekt geen woord Engels en wijst ons op informatieborden. Zijn hulp, een vrijwilliger uit Madeira staat ons wel in het Engels te woord en legt uit dat wij de eerste buitenlandse toeristen zijn die deze borden zien: ze staan er pas twee weken. 
Dat er zo weinig toeristen zijn is logisch. De enige manier om hier te komen is met je eigen zeilboot, via die krappe baai tussen de rotsen.
Wat zullen we doen? Met Billy de lijnen proberen te ontwarren? Eerst Karin ophalen met Billy, terwijl Wim probeert de boei af te houden? Lijnen doorsnijden en dan wegvaren? Terwijl ik de opties op een rijtje probeer te zetten om een plan te smeden, voel ik een licht alarmerend gevoel: gebrek aan controle, de situatie glipt me door de vingers. Geen gevaar, wel een ingewikkelde situatie. Het is te donker om Karin op te halen. Het is te donker om toch nog te ankeren, of toch weer aan die boei van de politie te gaan liggen. We komen handen tekort: boei afhouden, lijnenprobleem oplossen, Karin ophalen. Het vooruitzicht is weinig aanlokkelijk: niet ankeren maar wegvaren terwijl we alle drie best moe zijn van het wandelen en de vorige twee zeilnachten. We hebben honger. Na bliksemoverleg met Wim trek ik de conclusie: hulp van de mannen op het eiland inroepen. Karin heeft de handmarifoon – uiterst nuttig cadeautje van Wim – bij zich. Ik roep haar op en leg de situatie uit. Dan gaat alles heel snel. Karin vertelt later dat de vriendelijke mannen opeens stoere kerels werden, hun reddingsboot werd in een mum van tijd te water gelaten, Karin werd erin geholpen, met felle zaklampen in de aanslag racete de boot tussen de klippen door naar Catherine. Karin, gehinderd door een flinke deining, klom aan boord van Catherine, zoals je vroeger op de kermis in het lunapark op bewegende traptreden omhoog moest zien te komen. 
De mannen bekeken de boei en de lijnen en kwamen tot dezelfde conclusie: doorsnijden. Hopla, dat was in no-time gebeurd. We bedankten de hulpvaardige heren, redders in lichte nood, terwijl tijdens een poging tot handen schudden als afscheid de stoerste met zijn hoofd nog bijna tegen ons anker stootte, zijn collega hem in een flits wegduwde, de mannen voeren weg en opeens was het avontuur voorbij.
Decathlon, waren ook via Selvagen Grande gezeild en trokken direct de conclusie: hier gaan we niet ankeren, we varen door. Hadden wij beter ook kunnen doen. 
Maar ach, eind goed al goed. Catherine heeft een paar stevige krasjes opgelopen, we zijn een ervaring rijker en we hebben ervan geleerd. Terwijl ik dit typ, Wim een wandeling maakt in de stad en Karin naar de kapper is, de zon schijnt in de kuip en ik straks een biertje ga opentrekken, zie ik de geruststellende knik, vriendelijke lach en vertrouwenwekkende blik van die oude dame in Machico weer voor me: een goede reis en een veilige thuiskomst, zei ze. Ik kan het me verbeeld hebben, maar ze keek me aandachtig aan, recht in de ogen. Alsof zij daarvoor kan en gaat zorgen. Darwin of niet, het is een fijne gedachte dat ze dat doet.
Er staat een stevige dwarswind de haven in als we vertrekken uit Porto Santo. We hebben weinig ruimte om te manoeuvreren. Het plan was Catherine met lijnen bij de dwarssteiger te houden, met behulp van drie man. Eentje staat op de steiger voor ons en twee anderen staan op de vingersteiger naast de boot. Ik sta op de boeg om de lijnen op te vangen. Eric zet de motor in z’n achteruit en alle drie de mannen gooien de lijnen iets te vroeg naar mij. Ik zie nog in een glimp hoe Kevin de aardige Engelsman op de vingersteiger tot z’n enkels in het water staat. Ik ben druk bezig de lijnen binnen te halen als ik zie hoe de boot iets te snel zijwaarts afdrijft richting twee afgemeerde boten. De mannen aan de kade schreeuwen nog wat, maar Eric zet de motor exact op tijd volle kracht in z’n vooruit, zodat er maximale druk op het roer komt. Catherine draait langzaam tegen de wind in, de boeg gaat net op tijd door de wind, met de andere boten op slechts een paar meters afstand en we varen weg. Opgelucht varen we langs het Duitse stel dat een stukje verderop geankerd ligt: ‘See you later in Madeira’. De Canadees die op de steiger had geholpen loopt naar het havenhoofd en zwaait ons uit.
Als we de punt van Porto Santo voorbij zijn, zien we Madeira al liggen. Er staat een stevige wind en we varen een ruime koers. We experimenteren een tijdje met de zeilen. We hijsen het grootzeil en rollen de genua uit. Het grootzeil haalt de wind uit de genua die staat te klapperen als een gek. Toch maar weer het grootzeil laten zakken en dan maar ‘voor het lappie’, zoals dat in zeilerstermen heet. Met alleen de genua gaan we zelfs iets harder, dus het blijkt de juiste beslissing. De deining is flink en behoorlijk onregelmatig. Zolang we dichtbij Porto Santo zijn, hebben we nog last van een onrustige zee. Na een uur of twee wordt het wat rustiger, maar wel veel kouder. De warme, waterdichte kleding wordt weer tevoorschijn gehaald en we wapenen ons tegen de kou en de nattigheid.
Ik zie Porto Santo steeds kleiner worden en denk terug aan de twee heerlijke weken die we daar hebben beleefd. Na een behoorlijke heftige tocht kwamen we aan in Porto Santo. Via de marifoon kreeg ik wat onduidelijke aanwijzingen: eerst konden we gewoon een plekje uitzoeken in de marina, later bleek de marina toch vol en zeiden ze dat we aan een mooring in de ankerbaai konden gaan liggen. 
De ankerbaai was ook behoorlijk vol en er was geen mooring te bekennen. De Engelsman die we tijdens onze reis bijna de hele tijd op de AIS hadden gezien, was een uurtje voor ons gearriveerd en riep naar ons dat er überhaupt geen moorings waren. We gooiden het anker uit, ontkurkten een fles bubbeltjeswijn en gingen eens rustig om ons heen kijken. Beiden waren we ietwat teleurgesteld over wat we voor ons zagen. Precies voor onze neus stonden een paar lelijke industriegebouwen, een rokende dieselenergiecentrale met daarachter een bruine, dorre rotswand. Links van ons, bij de piepkleine marina was een lange volgekalkte kademuur. 
De wijn hakte er goed in na de lange dagen op zee en we gingen vroeg onder zeil.
Later zouden wij daar ook ons spoor achterlaten als een herinnering aan ons verblijf op Porto Santo. Het terras zat vol met zeenomaden van allerlei pluimage. Naast een paar oude Franse hippies zaten twee Engelse stelletjes die duidelijk een slok teveel op hadden en luidkeels uitweidden over allerlei bestemmingen die ze hadden aangedaan. De dag erop hetzelfde tafereel, de kater werd op zijn Engels weggespoeld met halve liters bier. Op het terras zaten ook een paar solozeilers, die ons later allerlei stoere verhalen zouden vertellen.
Onze buurman Alex uit Corsica zag er nogal woest uit met zijn gezichtstatoeages, maar bleek een vriendelijke, zachtaardige man. Toen wij onze bootschildering met ‘In het kielzog’ op de kademuur schilderden, vertelde hij hoe zijn wat gammel uitziende boot ‘Weak’ aan haar toepasselijke naam was gekomen. De vorige eigenaar had een spelfout gemaakt, de boot had eigenlijk ‘Wake’, Engels voor kielzog, moeten heten. Alex lag al vijf maanden in de marina en was van plan om in één keer vanaf hier door te varen naar de Caraïben. Hij bezat geen rooie rotcent en hoopte met wat klussen rond te kunnen komen.
We maakten mooie wandelingen, bezochten het leuke stadje en het huis waar Columbus had gewoond. In korte tijd hadden we een druk sociaal leven in en om deze marina. 
Een barbecue op het strand met onze vrienden van Giramondo, een andere barbecue georganiseerd door Alex en andere zeilers van de haven en een paar keer een borrel bij enkele geankerde schepen van Duitse stelletjes. Hun schepen glommen in de zon, van binnen alles spik en span, alles piekfijn op orde, één boot had zelfs een echte man cave, waar de schipper zich uit kon leven met de fonkelnieuwe dieselmotor, generator en watermaker.
Het contrast met het afgeragde bootje van Alex en de rommelige Franse hippieboten was enorm. Hoe groot de verschillen ook zijn, er heerste een goeie sfeer en prettige saamhorigheid. 
Het blijft opmerkelijk: we varen als vreemden de haven binnen en na twee weken, als we weg varen, hebben we het gevoel alsof we talloze vrienden achterlaten. Het leuke is dat we een aantal zeker terug zullen zien op Madeira en later op de Canarische eilanden.
